Prometheus Kimdir Prometheus Gerçek mi?

Prometheus Kimdir Prometheus Gerçek mi?

Yunan mitolojisinde Titan Prometheus zeki bir düzenbaz olarak ün yapmıştır ve insan ırkına ateşi ve metal işleme becerisini kazandırmasıyla ünlüdür; bu eylemi nedeniyle Zeus tarafından cezalandırılmış ve her gün bir kartalın Titan’ın ciğerini çaresizce bir kayaya zincirlenmiş halde yemesini sağlamıştır.

Prometheus (“Önsezi” anlamına gelir), göklerin kontrolünü ele geçirmek için Zeus önderliğinde Titanlar ve Olimpos tanrıları arasında on yıl sürdüğü söylenen savaşın elebaşlarından biriydi. Ancak Prometheus, Titanlar savaşta hile kullanma tavsiyesine uymayınca taraf değiştirmiş ve galip gelen Olimposluları desteklemiştir.

Hesiod’un Theogony’sine göre Prometheus’un babası Iapetus, annesi Clymene (ya da diğer versiyonlarda Themis), kardeşleri ise Titanlar Epimetheus (Afterthought ya da Hindsight), Menoetius ve Atlas’tır. Prometheus’un oğullarından biri, büyük bir tufandan büyük bir sandığın içinde dokuz gün dokuz gece yol alarak kurtulan ve karısı Pyrrha ile birlikte insan ırkının kurucusu olan Nuh’a eşdeğer Deucalion’dur.

İnsanlığın yaratılışıyla ilgili bazı geleneklere göre Prometheus ilk insanı çamurdan yapmış, bazılarına göre ise tanrılar yeryüzündeki tüm canlıları yaratmış ve Epimetheus ile Prometheus’a hayatta kalabilmeleri ve gelişebilmeleri için onları armağanlarla donatma görevi verilmiştir. Epimetheus kürk ve kanat gibi armağanları cömertçe dağıtmış, ancak insana geldiğinde armağanları tükenmiştir.

Prometheus’un Suçu

İnsanın zayıf ve çıplak haline üzülen Prometheus, Olimpos Dağı’ndaki Hephaistos ve Athena’nın atölyesini basarak ateşi çalmış ve onu içi boş bir rezene sapının içine saklayarak insana hayat mücadelesinde yardımcı olacak değerli hediyeyi vermiştir. Titan aynı zamanda insanlara armağanlarını nasıl kullanacaklarını da öğretmiştir ve böylece metal işleme becerisi’de başlamıştır; ayrıca bilim ve kültürle de ilişkilendirilmeye başlandı.

PROMETHEUS, HEPHAISTOS VE ATHENA’NIN OLYMPUS DAĞINDAKİ ATÖLYESİNİ BASTI VE ATEŞİ ÇALDI. DAHA SONRA BU DEĞERLİ HEDİYEYİ İNSANLIĞA ARMAĞAN ETTİ.

Hikayenin biraz farklı bir versiyonunda, insanoğlu zaten ateşe sahipti ve Prometheus Zeus’u Olimpos Dağı’ndaki bir yemek sırasında en iyi et yerine kemik ve yağ yemesi için kandırmaya çalıştığında, Zeus öfkeyle ateşi aldı, böylece insanlar eti çiğ yemek zorunda kalacaktı. Prometheus daha sonra alternatif versiyonda olduğu gibi ateşi çalmıştır. Bu aynı zamanda Yunanlıların hayvan kurbanlarında neden her zaman kemikleri ve yağı tanrılara adadıklarını ve eti kendilerinin yediğini de açıklamaktadır.

Prometheus’un Cezalandırılması

Prometheus’un ateşi çalması Zeus’u öfkelendirmiş ve Titan’ı doğuya, belki de Kafkasya’ya götürerek ona sonsuz bir ceza vermiştir. Burada Prometheus bir kayaya (ya da sütuna) zincirlenmiş ve Zeus Titan’ın ölümsüz karaciğerini yemesi için bir kartal göndermiştir. Daha da kötüsü, karaciğer her gece yeniden büyümektedir ve kartal her gün Prometheus’a sürekli eziyet etmek için geri dönüp Prometheus’un göğsünü acımasızca delerek tekrarlamıştır. İnsanlığın velinimeti için neyse ki, ancak yıllar sonra, kahraman Herkül, ünlü çalışmaları sırasında bir gün geçerken, kartalı oklarından biriyle öldürdürmüştür. Yunan şair Hesiod’un Eserler ve Günler adlı eserinde Zeus’un, ateşi aldığı için insanı Hephaistos’a çamurdan ilk kadını, Pandora’yı yaratmasını ve onun aracılığıyla insan ırkının başına hayatın tüm olumsuz yönlerinin -zahmet, hastalık, savaş ve ölüm- geleceğini ve insanoğlunu tanrılardan kesin olarak ayıracağını söyleyerek cezalandırdığı anlatılır.

Prometheus’a Atina’da, özellikle de fırınlarında ateşe ihtiyaç duyan çömlekçiler tarafından tapılırdı ve tanrı onuruna her yıl meşale yarışı düzenlenirdi. Prometheus Yunan sanatında ilk olarak M.Ö. 7. yüzyılda Sparta’da bulunan bir fildişinde ve M.Ö. 600’lerden kalma Yunan çömleklerinde genellikle cezalandırılırken görülür. Prometheus efsanesi ve Zeus tarafından korkunç bir şekilde cezalandırılması trajik şair Aeschylus’un Prometheus Bound adlı eserinin konusunu oluşturmuştur.

source worldhistory Mark Cartwright