Türk mitolojisi tanrılar ve destanlar, Türk kültürünün inançlarını ve kabilelerinin kendine özgü mitlerini içerir. Bu mitler, Türklerin kökenleri, tanrıları, kahramanları ve dünya görüşleri hakkında bilgi verir. Örneğin, Türk mitolojisinde tanrılar arasında Tengri, Umay ve Erlik gibi tanrılar vardır. Ayrıca, Türk mitolojisinde kahramanlar arasında Köroğlu ve Destan Kralı gibi kahramanlar vardır. Türk mitolojisi, Türk kültürünün zenginliğini ve çeşitliliğini yansıtmaktadır.
Türk mitolojisinde Tengri, evrenin yaratıcısı olarak kabul edilmektedir. ve tüm diğer tanrıların üstünde saygı görür. Umay, Türk mitolojisinde güneş tanrıçası olarak kabul edilirdi. ve güneşin gücünü temsil etmekteydi. Erlik ise cehennem tanrısı olarak kabul edilirdi. ölüm, hastalık ve kötülük gibi konularla ilgilenirdi.
Köroğlu, Türk mitolojisinde bir kahraman olarak kabul ediliyor. Hikayelerinde, adaleti savunmak ve zayıf olanları koruma konularını işlemekteydi. Bamsı Beyrek, Türk destanlarında bir kahraman olarak kabul ediliyor. Hikayelerinde, güçlü bir kahraman olarak bilinmektedir. Zorlu maceralara atılırdı. Salur Kazan ise Türk mitolojisinde bir kahraman olarak kabul edilirdi. Hikayelerinde, kahramanlık, cesaret ve adaleti öne çıkarır.
Türk mitolojisi, Türk halklarının tarihinde önemli bir yer tutar ve hala Türk kültüründe etkisini sürdürür. Bu mitolojik hikayeler, Türk halklarının inançlarını, değerlerini ve kültürünü yansıtmaktadır.
Türk mitolojisinde ayrıca birçok farklı tanrı ve kahramanlar bulunmaktadır. Örneğin, Türk mitolojisinde yer alan Oğuz Kağan, Türklerin ata tanrısı olarak kabul edilmektedir. Türk halklarının tarihinde önemli bir yere sahiptir. Aşık Kaşık, Türk destanlarında bir kahraman olarak kabul ediliyor ve hikayelerinde aşk, sadakat ve yiğitlik gibi konular işleniyor.
İçindekiler
Türk Mitolojisi Tanrılar ve Destanlar
Türk mitolojisinde ayrıca birçok farklı doğa tanrıları ve melekler de bulunuyor. Örneğin, Türk mitolojisinde yer alan Kızılkurt, toprak tanrısı olarak kabul ediliyor ve tarımın önemini temsil ediyor. Türk mitolojisinde yer alan Kızıltuğ, ise güneş meleği olarak kabul edilirdi ve güneşin gücünü temsil ediyordu.
Türk mitolojisi, Türk halklarının tarihi boyunca ortaya çıkmış ve değişmiştir. Türklerin Tengrism inançlarından, İslamiyet’ten önceki Türk inançlarına, İslamiyet’ten sonraki Türk inançlarına kadar birçok farklı dönemde ortaya çıkmıştır. Bu nedenle, Türk mitolojisi, Türk halklarının tarihi ve kültürü hakkında birçok farklı dönemde ortaya çıkmış bilgiler içermektedir.
Ayrıca Türk mitolojisi, Türk halkları arasında yayılıp ve farklı Türk kültürleri arasında paylaşılmıştır. Bu nedenle, Türk mitolojisi, Türk halklarının ortak kültürünü yansıtmakta ve Türk halkları arasında ortak bir anlam taşımaktadır.
Türk mitolojisi, bugün hala Türk kültürünün bir parçasıdır. Türk destanları, hikayeler ve masallar hala anlatılmakta ve Türk kültürünün bir parçası olarak kabul edilmektedir. Bu mitolojik hikayeler, Türk halklarının inançlarını, değerlerini ve kültürünü yansıtmakta ve Türk kültürünün bir parçası olarak kabul edilmektedir.
Türk mitolojisi tanrılar ve destanlar
Köroğlu
Köroğlu, Türk mitolojisinde önemli bir kahraman olarak kabul edilirdi. Hikayelerinde, adaleti savunmak ve zayıf olanları koruma konularını işliyordu. Köroğlu, Türk destanlarında bir kahraman olarak kabul edilmektedir. Hikayelerinde, güçlü bir kahraman olarak gösterilir ve zorlu maceralara atıldığı biliniyordu.
Köroğlu, Türk halk hikayelerinde Türklerin ata figürü olarak görülmektedir. Özellikle Türkmen halkı tarafından çok seviliyor. Köroğlu, Türkmen halkının hikayelerinde, Türkmenlerin özgürlükleri için mücadele eden, zorluklarla yüzleşen ve adaleti savunan bir kahraman olarak anlatılır.
Köroğlu’nun doğum yeri ve gerçek bir kişi olup olmadığı konusunda net bilgi yok, ancak hikayelerinde özellikle Türkmen halkının yaşadığı yerlerde geçtiği anlatılır.
Bamsı beyrek
Bamsı Beyrek, Türk destanlarında genellikle bir kahraman olarak anlatılır. Hikayelerinde, zorlu maceralara atılır ve güçlü bir kahraman olarak gösterilir. Ayrıca Bamsı Beyrek, Türk mitolojisinde birçok farklı hikayede yer alır. Örneğin, Bamsı Beyrek, Türk hikayelerinde birçok farklı macera ve mücadele içinde yer alır. Bu hikayeler, Türk mitolojisinde yer alan temel temaları yansıtmaktadır.
Bamsı Beyrek, Türk mitolojisinde özellikle Türkmen halkı tarafından çok sevilirdi. Türkmen halkının hikayelerinde, Bamsı Beyrek, Türkmenlerin özgürlükleri için mücadele eden, zorluklarla yüzleşen ve adaleti savunan bir kahraman olarak anlatılmaktadır. Bu hikayeler, Türkmen halkının kahramanlarından biri olarak görülüyor.
Bamsı Beyrek’in gerçek bir kişi olup olmadığı konusunda net bir bilgi yok. Ancak, Türk mitolojisinde yer alan kahraman hikayeleri genellikle gerçek kişilerden esinlenerek yazılmıştır, ancak bazı hikayelerde gerçek bir kişi olmaktan öte mitolojik bir karakter olarak yazılmıştır.
Salur kazan kimdir
Dede Korkut Destanları’nda savaş ve antlaşma yapan karakterlerden biri Kazan’dır, dolayısıyla en çok çatışmaya giren ve öldüren de odur. Gerektiğinde diğer destanlardan örneklerle de desteklenen makale, Salur Kazan’ın ana karakter olarak yer aldığı beş destandaki öldürme eylemine odaklanıyor. Kazan, düşmanlarını öldürür, avlarını öldürür, ihanet ettiğini düşündüğü hükümdarları öldürür, başarısına gölge düşürme ihtimali olan oğlunu ya da yandaşlarını öldürmeyi de düşünür. Dolayısıyla Kazan destanlarında ölüm, birçok eylemden oluşan bir olaylar dizisinin kaçınılmaz sonucu olarak sunulmaktadır. Makalenin amacı, Kazan’ın birçok cezalandırma seçeneği arasından öldürmeyi seçmesinin ardında yatan nedenleri tespit etmektir. Makalede, destanlardaki neden-sonuç ilişkilerinden ve destan anlatıcısının verdiği ipuçlarından hareketle, Kazan’ın öldürme nedenleri, duygular, birey, toplum, çevre, soy, aile, dini-büyüsel inançlar gibi konularda halkbilimi, antropoloji, psikoloji ve sosyoloji gibi çeşitli disiplinlerden kuramların yardımıyla sorgulanmaktadır. Toplum, soy, kötü miras, din, toplumsal kurumlar/baskı, kişilik ve duygular Kazan’ın öldürme kararının ve bu kararı uygulamasının doğrudan katalizörü olarak belirlenebilmektedir.
Türk mitolojisi tanrılar ve destanlar
Kazan’ın öldürmesinin toplumsal nedenleri arasında toplumsal baskının yol açtığı utanç ve aşağılanma; intikam ve yeminlerin içerdiği baskı; Kazan’ın alp tipinin temsilcisi olması; konumunu koruma zorunluluğu; toplumdaki türler arası geçişler ve inançlar; düşmanlarla dolu gafil ortam sayılabilir. Öldürmeye sevk eden zihniyet/akıl, Kazan’ın yüksek risk alma tutumuyla ilgilidir; böylece ejderhayla tek başına savaşmak, kendisine yardım etmek isteyen çobanı reddederek düşmana tek başına saldırmak ve kimliğini açıklamadan arkadaşlarıyla savaşmak gibi riskleri kolayca alır.
Aldığı riskler sonucunda efsanevi imajı daha da güçlenirdi. Kazan anlatılarında çatışmalarla başlayan ve ölümle sonuçlanan hikâyelerin bir diğer nedeni de duygulardır. Acı, keder, hüzün gibi duygular Kazan’ı çatışmaya hazırlayan ilk duygular olarak öne çıkar. Nesnel yönelimleri olan korku/korkusuzluk ve öfke duyguları ise çatışma sırasında düşmanla savaşanların fiziksel gücünü artıran itici duygular olarak işlev görüyor. Ahlaki kalıplarla ilişkili olan ve daha karmaşık yönelimlere sahip kıskançlık ve intikam duyguları ise şiddet ve ölümün arkasındaki temel nedenselliği oluşturmaktadır. Analiz sonucunda, Dede Korkut anlatılarında utanç ve aşağılanmanın toplumsal temelleri olan duygular olduğu ve baskı yarattığı; dolayısıyla destan kahramanlarının bu toplumsal duyguların yükünden kurtulmak için öldürdükleri tespit edilmiştir. Dede Korkut’taki karakterlerin öldürmeyi seçme nedenleri, evrensel bilimin ortaya koyduğu öldürme/öldürülme teorileriyle tutarlıdır. Ancak Dede Korkut destanlarında özellikle pozitif toplumsal değerlerle ilişkilendirilen toplumsal nedenler ön plandadır. Salur’un risk alan kişiliğinin ve yenilik arayan mizacının öldürmesinin asıl nedeni olduğu iddia edilebilirdi.
Türk mitolojisi tanrılar ve destanlar
Umay
Umay (Umai veya Mai olarak da bilinir; Eski Türkçede: ) Türk mitolojisinde ve Tengricilikte bereket ve bekaret tanrıçasıdır ve bu nedenle kadınlar, anneler ve çocuklarla ilgilidir. Umay, diğer çeşitli dünya dinlerinde bulunan toprak ana tanrıçalarına benzer. Moğol dilinde “eje” veya “eej” kelimesi “anne” anlamına gelir. Moğolca’da “Umai” rahim veya uterus anlamına gelir. Türk kökü umay aslen ‘plasenta, doğum sonrası’ anlamına geliyordu ve bu kelime, muhtemelen plasentanın sihirli niteliklere sahip olduğu düşünüldüğü için, işlevi kadınlara ve çocuklara bakmak olan tanrıçanın adı olarak kullanıldı. Bu isim 8. yüzyılda Kül Tigin yazıtında Umay teg ögüm katun kutıya ‘Tanrıça Umay gibi olan annemin himayesinde’ ifadesinde geçmektedir.
Tengri
Tengri, Tengricilik olarak adlandırılan eski Xiongnu, Xianbei, Türk, Bulgar, Moğol, Hun ve Altay dininin yüce tanrısıdır. Eski Türkler ve Moğollar için Tengri' veGökyüzü’ kelimeleri eş anlamlıydı. Tengri’nin fiziksel görünüşü bilinmiyordu ve mavi bir gökyüzü gibi zamansız ve sonsuz olduğu düşünülüyordu. Tengri, insan varlığının ve doğal olayların çeşitli yönleriyle ilişkili bir tanrılar panteonunun birincil tanrısıydı. Eski Türkler ve Moğollar, Tengri’nin yeryüzündeki tüm varoluşu yönettiğine ve bireylerin yanı sıra tüm ulusların kaderini belirlediğine inanıyordu. Türk ve Moğol hükümdarlar güçlerini Tengri’den aldıkları yetkiye dayandırıyor ve kendilerini onun yeryüzündeki oğulları olarak temsil ediyorlardı. Bir hükümdar gücünü kaybettiğinde, bu onun göksel yasa ile uyum içinde hareket etmediğinin bir işareti olarak kabul edilirdi.
Erlik
Erlik Han, Türk ve Altay mitolojisinde kötülük tanrısıdır. Yeraltının, ölü ruhlar dünyasının hükümdarıdır. “Erlik” kelimesi, kudretli anlamına gelen “erklig” kelimesinin değişmiş bir şeklidir. Altaylılara göre güçlü ve dinç anlamına gelir.
Türk mitolojisi tanrılar ve destanlar
Türk mitolojisinde Erlik Han, Kara Han’ın oğlu, Yer Tengri’nin yeğeni ve Kayra Han’ın torunudur. Yeraltında yaşar ve yarattığı güneş benzeri şeyin karanlık ışığı ile yeraltı dünyasını aydınlatır. Erlik Han’ın demir ve kilden yapılmış bir yeraltı sarayı vardır. Kapısında gümüş bir taht vardır.
Erlik’in dokuz oğlu ve dokuz kızı vardır. Kara Oğlanlar olarak bilinen Dokuz oğlu, adlarıyla birlikte şöyledir: Kömür Han, Badış Han, Yabaş Han, Temir Han, Uçar Han, Kerey Han, Karaş Han, Matır Han ve Şingay Han. Erlik Han’ın kızları Kara Kızlar olarak bilinir ve törenleri sırasında kamları baştan çıkararak başarısız olmalarına neden olurlar. Erlik’in kızları Ana Kiştey ve Erke Solton olarak bilinmektedir.
Erklik, Türk efsanelerinde ve Moğollaşmış masallarda siyah bir boğaya binmiş olarak tasvir edilir. Altaylıların türkülerinde Erlik’in içkisine çağrı (yani şarap) denir. Dünyanın yaratılmasında mitolojik tanrı Ülgen’e yardım etmiştir. Ancak kazı görevi sırasında kendine ait bir yer yaratma arzusu ile toprağın bir kısmını ağzında tutmuştur. Yeryüzündeki yer şekillerinin bu şekilde oluştuğuna ve Ülgen’in sonsuz sular üzerinde yerküreyi yaratmak için “İdim Pyutti” dediğinde Erlik’in ağzının içindeki dünyanın bu şekilde erişilmez hale geldiğine inanılır.
Erlik Han cahil ve yıkıcıdır; barışa, düzene ve huzura karşıdır. Sonsuz karanlık içinde yaşar. Altay şamanlığında yeraltı ruhlarının başı olarak gelir. İnsanlara ve hayvanlara hastalık ve felaketler getirdiğine inanılırdı. Kendisine kurban vermeyen ruhları yeraltına götürür ve köleleştirir. Bu ruhlara “körmös” adı verilmektedir. Bütün kötü ruhlar onun kontrolü altındadır.
Erlik tasvirlerde korkunç yaşlı bir adama benzetilmektedir. Siyah gözleri, kaşları ve dizlerine kadar uzanan bir sakalı vardır. Saçları siyah ve kıvırcıktır. Erlik Han’ın çenesi çekiç gibidir, boynuzları ağaç kökleri gibidir ve vücudundan farklı canavarlar çıkar. Bineği siyah bir attır.
Sonuç olarak, Türk mitolojisi tanrılar ve destanlar türk halkları tarafından merak edilen bir konu olmasıyla birlikte nitekim diğer toplumlar tarafından da çok merak edilen konulardır.
kaynaklar ceotudent abked.de newworldency ebscohost
