Pers kralı Şappur ve Roma imparatoru
Pers kralı Şappur Kimdir
Kral Şappur, bir kaç farklı dönemde Pers İmparatorluğu’nda hüküm sürmüş olan birkaç Pers kralından biridir. Ancak, genellikle ilk Şappur olarak bilinen Şappur I (MÖ 260-270 yılları arasında hüküm sürdü). Sassaniler dönemi Pers İmparatorluğu’nun üçüncü kralıdır.
Şappur I, özellikle Roma İmparatorluğu’na karşı savaşları ve Romalıların elindeki toprakları geri alma çabaları ile tanınır. Özellikle 260 yılında Roma İmparatoru Valerian’ı esir almasıyla ünlüdür. Ayrıca, kraliyet sarayının inşasını da tamamladığı bilinmektedir.
Ancak, belirtmek gerekir ki, MÖ 14. yüzyılda Pers İmparatorluğu’nun kuruluş döneminde hüküm sürmüş olan Pers kralı Şappur ise farklı bir kişidir. Bu Şappur, antik Elam Krallığı’ndan Pers İmparatorluğu’nun doğuşuna zemin hazırlayan bir liderdir. Daha önceki cevabımda da belirttiğim gibi, Perslerin Elam Krallığı’na karşı yaptığı seferlerin başarısında önemli bir rol oynamıştır.
Pers kralı Şappur ve Roma imparatoru
Valerianus arasında geçen Edessa( urfa) savaşı, valerian ve Generallerinin pers kralı Şapura Esir düşme sahnesi. Olay Roma tarihinde bir ilk olma özelliği taşımaktadır. Ilk defa bir Roma imparatoru bir savaşta esir düşmüştür. Bu alışılagelmiş bir durum değildir, Büyük Pers hanedanı ( Ahemenidler ) Büyük iskender tarafından ortadan kaldırılmıştır.
Daha sonra varlık gösteren 2. Pers imparatorluğu Partlar ortadoğu ve önasyada yayılan Romaya çok zor günler yaşatmıştır. Bu durum yüzyıllar boyunca sürmüştür ve Roma doğu sınırında zaman zaman dirilen pers varlığıyla mücadele etmek zorunda kalmıştır. Rölyefte gördüğünüz sahne kimine göre zafer kimine göre bir mağlubiyettir.
Part hakimiyetinin ortadan kalkmasıyla varlık gösteren 3. Pers gücü sassaniler Partların yarıda bıraktığı Roma mücadelesini devralmıştır. (MÖ 260 ) yılında doğuda ciddi bir güç olarak varlık gösteren SASSANILER ve Bölgeye yayılmaya çalışan Roma imparatorluğu EDESSA ( urfa) savaşında karşı karşıya gelmişlerdir.
Daha önce benzer çatışmayı NiSİBİS( Nusaybin) savaşında görmüştük. Fakat EDESSA savaşı bir ilk olma özelliği taşımaktadır. Şappur karşında ağır bir yenilgi alan imparator Valerianus ve ordusu , Pers kralına Esir düşmüştür. Çilesi bununla bitmeyecektir. Ayrıca Şappur Valerianus ve Generallerini yıllarca bir köle gibi kullanmakla kalmamış. Sonunda onları öldürerek içlerine saman doldurup , onları Zerdüşt tapınağına astırmıştır.
Rölyefte Valerianus ve Generallerinin At üzerindeki şapur tarafından esir alınışlarını görmekteyiz MÖ 260 Eser büyük Dareus’un iranda inşa ettirdiği , xerxes ve Kabryses gibi meşhur pers krallarının yattığı krallar vadisinde , Nakş-ı Rüstem mezarlığında yer almaktadır.
Pers kralı Şappur ve Roma imparatoru yazımızı okuduğunuz için teşekkür ederiz.
Diğer bir yazımızda İskenderin Asya Seferi -Büyük İskender hakkındaki makalemizi okuyabilirsiniz.
