Antik RomaArkeoloji🌐

Magnus Maximus Kimdir?

Magnus Maximus Kimdir?

Magnus Maximus Kimdir?

Magnus Maximus (MS 355 – 28 Ağustos 388) Romalı bir gaspçı ve MS 383-388 yılları arasında Batı Roma İmparatoru. Roma ordusunda, özellikle Britanya eyaletinde önde gelen bir generaldi. MS 383 yılında meşru imparator Gratian’a karşı isyan ederek Batı tahtını gasp etmiştir. Gratianus’un ölümünün ardından Doğu İmparatoru Theodosius ile yapılan müzakereler sonucunda Maximus Britanya ve Galya’nın hükümdarı ilan edilirken, Gratianus’un kardeşi Valentinianus İtalya, İspanya, Pannonia ve Afrika’yı elinde tuttu. Maximus sonunda İtalya’yı işgal ederek Theodosius ile doğrudan çatışmaya girdi. MS 388’de Save Savaşı’nda Theodosius’un kuvvetleri tarafından yenilgiye uğratıldı. Kaçmayı başardı ancak daha sonra yakalandı ve MS 388 yılının Ağustos ayında Aquileia şehrinde idam edildi.

Magnus Maximus
Magnus Maximus

Maximus Decimus Meridius nereli?

Maximus Decimus Meridius, gerçek bir tarihi kişi değildir, Gladiator filminde Russell Crowe tarafından canlandırılan hayali bir karakterdir. Bu nedenle, Maximus Decimus Meridius’un nerede doğduğu veya nereye ait olduğu gibi sorulara gerçekçi bir cevap verilemez. Ancak, filmde Maximus’un Romalı bir general olduğu ve Hispania’da (günümüzde İspanya) görev yaptığı söyleniyor.

Erken Yaşamı ve Askeri Kariyeri

Magnus Maximus Roma’nın Gallaecia eyaletinde, günümüz İspanya’sının kuzeybatısındaki Galiçya’da soylu bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. İmparator I. Theodosius’un babası Yaşlı Kont Theodosius’un yeğeniydi. Askeri bir ailenin parçası olan Maximus, bir asker ve komutan olarak yetiştirildi. Yetenekli bir taktisyen ve komutan olarak yetişti ve general rütbesine ulaştı. Yaşlı Theodosius’un emrinde imparatorluk genelinde bir dizi seferde görev yaptı. Maximus’un MS 368 yılında Britanya’da bir yerde küçük bir komutanlık görevinde bulunduğuna inanılmaktadır.

MS 368 yılında Maximus, Büyük Komplo’yu (MS 367-368) bastırmak için Kont Theodosius’a yardım etti. Komplo, Kuzey Britanya’daki Hadrian Duvarı’nda bulunan Roma Garnizonu’nun isyan etmesi ve bir kabileler konfederasyonunun imparatorluk topraklarına girmesine izin vermesiyle meydana geldi. İstilacılar arasında Piktler ve İskoçların yanı sıra Saksonlar ve Kıtadan gelen Franklar da vardı. Maximus muhtemelen Kont Theodosius’un istilacılarla savaşmasında ve kaybedilen toprakları geri almasında önemli bir rol oynamıştır.

Maximus, MS 373 civarında Afrika’da ve MS 376 civarında Tuna’da Theodosius’un emrinde bir general olarak kendini göstermiştir. Sonunda MS 380’de tekrar Britanya’da görevlendirildi ve burada Roma kuvvetlerinin en yüksek askeri komutanı oldu ve MS 381’de İskoç ve Piktlerin bir isyanını veya istilasını bastırmış gibi görünüyor.

Batı’da Gasp ve Saltanat

Maximus, Batı İmparatoru Gratianus’un (MS 367-383) giderek daha az popüler olmaya başladığı bir dönemde askerleri arasında son derece popülerdi. İmparator Valens (MS 364-378), Gotik, Hun ve Alan kabilelerinden oluşan bir koalisyonla savaştığı feci Adrianople Muharebesi’nde (MS 378) öldürülmüştü. Bunun ardından Gratian görünüşe göre bir grup Alan muhafız kullanmaya ve benzer şekilde giyinmeye başlayarak Romalı birliklerini yabancılaştırdı. Maximus belki de bunu gözlemledi ve bundan faydalanmak için uygun zamanı bekledi. MS 383’te bir noktada, Maximus kendi birlikleri tarafından imparator ilan edildi. Bundan kısa bir süre sonra, iktidarı ele geçirmek için İngiliz askeri garnizonunun önemli bir bölümünü de içeren kuvvetleriyle Galya’ya geçti.

maximus
maximus

Maximus’un kuvvetleri MS 383 yazında Paris yakınlarında Gratian komutasındaki bir orduyla karşılaştı ve Gratian yenilerek Lyon’a doğru yola çıktı. Gratian orada yerel bir vali tarafından ihanete uğradı ve Maximus’un magister militum’u (‘Birliklerin Efendisi’) Andragathius’a teslim edildi. MS 25 Ağustos 383’te bir suikast sonucu öldürüldü. Onun ölümü üzerine Gratianus’un üvey kardeşi Valentinianus II İtalya’da imparatorluk tahtına oturdu. Etkili Milano Piskoposu Aziz Ambrose’un arabuluculuğuyla Maximus Galya, Britanya ve Hispania’nın yönetimini devralırken, Valentinianus Batı İmparatorluğu’nun geri kalanının çoğunu elinde tuttu. Kont Theodosius’un oğlu I. Theodosius (MS 379-395) Doğu’da İmparator olarak kaldı.Maximus sarayını Galya’daki Augusta Treverorum şehrinde, bugünkü Treves/Trier’de kurdu. Buradan Britanya, Galya, Hispania ve Afrika’nın bazı bölgelerini yönetti. Bir hükümdar olarak popüler oldu ve bir dizi sivil ve askeri reformla tanındı. Askeri bir komutan olarak, Alemanni ve diğer Cermen dilli gruplar da dahil olmak üzere, foedorati olarak bilinen çevre bölgelerden gelen birlikleri büyük bir etkiyle kullanmasıyla tanındı.

 

MAXIMUS SARAYINI AUGUSTA TREVERORUM’DA, GÜNÜMÜZ TREVES/TRIER’DE KURDU. BURADAN BRITANYA, GALYA, HISPANYA VE AFRIKA’NIN BAZI BÖLGELERINI YÖNETTI.

Maximus’un hükümdarlığı, Hıristiyan sapkınlara karşı uyguladığı katı zulümle de dikkat çeker. Özellikle Priscillianizm’in hedef alınması dikkat çekicidir. Priscillian, Ortodoks Hıristiyan doktriniyle çelişen bir dizi inanca sahip olan Hispanyalı bir Roma soylusuydu. Örneğin, Priscillian her erkek ve kadında hem Işığın hem de Karanlığın eşit parçalarda var olduğunu iddia ederek yaratılış konusunda katı bir düalist görüşe sahipti. Hatta o ve takipçileri Eski Ahit’teki yaratılış hikâyesini reddedecek kadar ileri gitmişlerdir.

Priscillianizm etrafındaki tartışmalar, aralarında Milanolu Aziz Ambrose ve Tours’lu Aziz Martin’in de bulunduğu dönemin önde gelen Ortodoks piskoposlarının ilgisini çekmiştir. Maximus, Priscillian ve en ateşli destekçilerinden birkaçının kaderlerini belirlemek için MS 384 yılında Bordeaux şehrinde bir sinod çağırdı. Sihirbazlık suçundan suçlu bulunarak ölüme mahkûm edildiler ve cezaları MS 385 yılında infaz edildi. Maximus, sapkınlığı şiddetle bastırmak için Hispania’ya asker gönderilmesini bile emretti. Sadece Tours piskoposu Martin’in müdahalesi daha fazla kan dökülmesini önledi. Priscillian ve takipçileri tarihte devlet tarafından idam edilen ilk sapkınlar olarak kabul edilir.

Maximus Çöküş

MS 387 yılında ya da daha erken bir tarihte, Maximus Batı İmparatorluğu üzerinde daha fazla kontrol sağlamak için seferini yeniledi ve Valentinianus II’yi Milano’yu terk etmeye ve İtalya’dan tamamen kaçmaya zorladı. Valentinianus, Maximus’a karşı ona yardım etmeye karar veren Theodosius’un sarayına geldi. MS 388 yazında birlikte Batı’yı istila ettiler ve birleşik güçleri Maximus’u günümüz Hırvatistan’ındaki Save Savaşı’nda ağır bir yenilgiye uğrattı. Maximus Aquileia şehrine kaçmak zorunda kaldı. Ayrıca bu dönemde Franklar Marcomer komutasında kuzey Galya’yı işgal ederek Maximus’u daha da dezavantajlı duruma düşürdüler. Daha da kötüsü, generali Andragathius Siscia yakınlarında yenildi ve kendi kardeşi Marcellinus Poetovio’da savaşırken öldürüldü.

Sonunda Maximus, MS 388 yılının Ağustos ayında Aquileia’da Theodosius’un kuvvetlerine teslim oldu. Merhamet için yalvardı ama yine de MS 28 Ağustos 388’de idam edildi. Roma Senatosu daha sonra ona karşı resmi bir Damnatio memoriae ya da hatırasının resmi olarak kınanması kararı aldı. Bu, mallarına el konulacağı ve adının tarihten silineceği anlamına geliyordu. Theodosius, Maximus’un oğlu Flavius Victor’u boğdurttu, ancak ailesinin diğer üyelerinin canı bağışlanmış gibi görünüyor.

Edebi ve Folklorik Gelenekler

Maximus, Alt-Roma Britanya tarihi ve folklorunda önemli bir figürdür. Romalı-İngiliz tarihçi Gildas, Maximus’u Britanya’yı askeri gücünden mahrum bırakmakla suçlar ve Maximus’un imparatorluk gücünü elde etmek için ayrıldığında Britanya’yı Piktler ve İskoçların istilasına karşı savunmasız bıraktığını iddia eder. Gildas, Roma Britanyası’nın Maximus’un kıtaya yaptığı seferlerden sonra asla toparlanamadığından yakınır ve MS 5. ve 6. yüzyıllarda Anglosakson grupların Britanya’nın içlerine doğru ilerlemesini Maximus’un eyaleti terk etmesine bağlar:

 

Britanya tüm askerlerinden ve silahlı çetelerinden, zalim valilerinden ve Maximus’la birlikte giden ama bir daha geri dönmeyen gençliğinin çiçeğinden yoksun bırakıldı. (Gildas, Britanya’nın Yıkımı ve Fethi Üzerine)

Maximus, erken dönem Galler ve Britanya edebiyat geleneklerinde büyük yer tutar. Mabinogion’daki The Dream of Macsen Wledig’de (İmparator Maximus’un Rüyası) hatırlanır. Ayrıca Monmouth’lu Geoffrey’nin Historia Regum Britanniae (Britanya Krallarının Tarihi) adlı eserinde de Maximianus olarak öne çıkar. Her iki anlatı da Maximus’un Britanya’dan Kıta’ya geçişinin ve sonunda Britanyalı müttefiklerini Armorica’ya (günümüz Brittany’si) yerleştirmesinin kurgulanmış bir versiyonuyla ilgilidir.

MS 9. yüzyıla ait Historia Brittonum, Maximus’u Armorica’daki Britanya halklarının ilk yerleşimi ile ilişkilendirir. Maximus’un kıtaya yaptığı seferlerdeki Romalı-İngiliz müttefiklerinin çoğunu buraya yerleştirdiği söylenir. Bunu destekleyen bazı arkeolojik kanıtlar vardır ve daha sonraki bazı Breton gelenekleriyle de uyuşmaktadır. Maximus, Brittany’nin kurucusu olduğu söylenen efsanevi İngiliz lider Conan Meriadoc ile ilişkilendirilir. Conan’ın hikâyesi, Aziz Gurthiern’in Hayatı ve Aziz Goeznovius’un Hayatı gibi bir dizi Breton kaynağında anlatılmaktadır. Bu Breton azizlerinin hayatlarını çevreleyen hikâyeler, Britanya halklarının kıtaya gelişiyle ilgilidir. Conan Meriadoc’un Maximus tarafından halkını Brittany’ye yerleştirmesi için görevlendirildiği söylenir.

Britanya, Galler ve İskoçya’nın farklı bölgelerindeki bir dizi yerel yönetici kökenlerini Maximus’a dayandırıyordu. Bu iddiaların birçoğunun tarihsel olarak doğru olup olmadığını ya da yalnızca bölgesel otoriteyi meşrulaştırma girişimleri olup olmadığını belirlemek zordur. Birçok Gal şiirinde ve kraliyet soyağacında Maximus, Galler’in Powys ve Gwent krallıkları da dahil olmak üzere kurucu ata olarak gösterilmektedir. Maximus İmparator olarak Kuzey Britanya’ya, özellikle de Piktlere ve İskoçlara karşı defalarca askeri seferler düzenlemiştir. Roma ile müttefik olan Brittonik gruplara önemli ölçüde destek sağladığı bilinmektedir. Günümüz Galler’indeki kraliyet ailelerinde olduğu gibi, erken dönem Galloway krallığının yöneticileri de Maximus’u soylarının kurucusu olarak kabul etmişlerdir.

Magnus Maximus Kimdir? yazımızı okuduğunuz için teşekkür ederiz.

Diğer bir yazımızda Antik Roma Tiyatrosu Maximus sirki hakkındaki makalemizi okuyabilirsiniz.

İlgili Makaleler

2 Yorum

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu